Op eeuwenoude schilderijen zien we vooral volle vrouwen, gekleed als modellen en ogenschijnlijk gelukkig en tevreden over hun lichaam. Tegenwoordig beschouwen we deze vrouwen als te dik en ziet de samenleving ze als ongedisciplineerd. Terwijl ze tijdens de Griekse en Romeinse tijd de belichaming waren van schoonheid.

Doordat ons lichaam overtollige energie kan opslaan, konden we vroeger overleven in mindere tijden. Bovendien stond een vol lichaam voor vruchtbaarheid en welvaart. Hoe meer calorieën we in goede tijden binnen kregen, hoe groter onze vetvoorraad, des te beter onze overlevingskansen.

Tegenwoordig is er in alle Westerse landen altijd en overal genoeg voedsel beschikbaar. Dat zie je ook aan de mensen. Bijna de helft van de Nederlanders heeft overgewicht en ruim 14 procent heeft obesitas. Wat voorheen beschouwd werd als een schoonheidsideaal, wordt nu beschouwd als onaantrekkelijk en ongezond.

Is buikvet echt zo ongezond?

Het antwoord is simpel: ja!

Vet dat is opgehoopt op en in de buik, noemen we visceraal vet. Doordat visceraal vet dieper onder de huid is opgeslagen, is het ongezond. Het vet windt zich om de organen zoals de lever en de nieren en is metabolisch actief; naast energie produceert het vet ook hormonen en ontstekingsfactoren. Dat is precies de reden waarom dit vet zo gevaarlijk is. Het kan leiden tot verkalking van vaten, waardoor een hartinfarct of beroerte op de loer liggen.

Om de gezondheidsrisico’s in te kunnen schatten, meten veel wetenschappers de buikomtrek in plaats van de BMI. De BMI zegt namelijk niks over de samenstelling van het lichaam, oftewel waar het vet zich in het lichaam bevindt. Te veel buikvet kan, ondanks een gezond BMI en een gezond gewicht, zorgen voor een verhoogde kans op bijvoorbeeld een beroerte.

De gevolgen van welvaart

Naast de typische hart- en vaatziekten zoals hartinfarct en beroerte, worden ook mensen met veel buikvet vaak getroffen door hypertensie en diabetes. Daarnaast neemt het risico op het ontwikkelen van kanker en de ziekte van Alzheimer toe.

Wanneer is vet gevaarlijk?

Op jonge leeftijd worden mannen vooral getroffen door het fenomeen dat vaak liefdevol een ‘bierbuikje’ wordt genoemd. Het hoge percentage mannelijk geslachtshormoon testosteron, zorgt ervoor dat overtollig vet vooral rondom de buik wordt opgeslagen. Bij mannen met een buikomvang vanaf 102 centimeter neemt de levensverwachting af en het risico op ziekte toe.

Vrouwen met buikvet lopen dezelfde gezondheidsrisico’s als mannen. Bij veel vrouwen neemt het vet op de buik toe naarmate ze ouder worden. Het hormoon oestrogeen zorgt voor vetophoping in dijen en billen. Na de menopauze neemt dit vrouwelijk hormoon af en hoopt vet zich makkelijker op rondom de buik. Voor vrouwen is een buikomtrek lager dan 88 centimeter gezond.

Hoe kunt u het opgehoopte buikvet afbreken?

Heeft u uw buikomvang gemeten en ligt die boven de genoemde grenzen? Haal dan eerst diep adem. Het viscerale vet, dat metabolisch actief is, kan net zo goed weer worden afgebroken als het ook is opgehoopt. Een caloriebeperkt dieet gecombineerd met meer lichaamsbeweging, maakt korte metten met het vet. Zelfs met vet diep in de buik. Elke verloren centimeter van uw buik, verlaagt direct het risico op aandoeningen zoals hart- en vaatziekten.